ترک ها در تاریخ جهان (ثالث)

فیندلی با زبانی روشن و جذاب به روایت سرگذشت تاریخی ترک‌ها و روند پراکنش آن‌ها از خاستگاه تاریخی‌شان در آسیای مرکزی به دیگر سرزمین‌هایی که اکنون در آن‌ها می‌زیند، پرداخته است. این روایت، با مرور وضعیت ترکانِ پیش از تاریخ و نخستین امپراتوری‌های برپاشده به دست آن‌ها آغاز می‌شود و تا دوران معاصر و تشکیل جمهوری ترکیه و استقلال جمهوری‌های ترک زبانِ شورویِ پیشین تداوم می‌یابد. نویسنده باور دارد که در تاریخ ترک‌ها، دو دگرگونی بیش از هرچیز بر زندگی آن‌ها اثرگذار بوده است: گرویدن به اسلام پس از رسیدن اسلام به فرارود، و ورود به مدرنیته‌ی جهان‌گستر از چند سده‌ی پیش بدین سو. به باور او، حرکت ترک‌ها از خاستگاه اصلی و تاریخی‌شان در اِستپ‌های آسیای مرکزی به سوی باختر و پیمودن مسیری که آن‌ها را در نهایت به آناتولی و بخش‌هایی از بالکان می‌رساند، موجب شده است این مردمان در همه‌جا میراثی ترکیبی و آمیخته داشته باشند، آنچنان که او مردمان ترکیه‌ی امروز را وارث سه میراث می‌داند: میراث گذشته‌ی دور آن‌ها به‌عنوان بخشی از ترک‌زبانانی که خاستگاهشان آسیای مرکزی بوده است؛ میراث اسلامی آن‌ها که حاصل گرویدنشان به اسلام است؛ و میراث آناتولیایی آن‌ها که حاصل سکناگزیدنشان در آناتولی و آمیختگی‌شان با اهالی تاریخی آنجاست.
کارتر وان فیندلی، از استادان برجسته‌ی تاریخ در دانشگاه ایالتی اوهایو است که پژوهش‌های معتبری درباره‌ی تمدن اسلامی و تاریخ مردمان ترک‌زبان -به‌ویژه امپراتوری عثمانی و جمهوری ترکیه- انجام داده و مدتی نیز رئیس «انجمن تاریخ جهان» بوده است.